Thư viện Tỉnh Đồng Nai > nội dung bài viết 2015 > Ngược dòng lịch sử vẻ vang > Bài đăng > nhìn lại lịch sử vẻ vang dân tộc vn qua cuộc cách tân của hồ Quý Ly

Kỷ niệm 685 năm: năm sinh của hồ Quý Ly (1336-2021)

 

Vào thời điểm cuối thế kỷ XIV, những cuộc chiến đấu của dân cày đã làm cho nhà trằn suy yếu, làng mạc xã tiêu điều, dân đinh giảm sút. Nhà Trần không thể đủ sức duy trì vai trò của mình, phải sự sụp đổ là vấn đề tất yếu. Giữa thời gian đó xuất hiện một nhân vật mới là hồ nước Quý Ly. Ông sinh vào năm 1336, trước có tên là Lê Quý Ly, tên tự là Lý Nguyên, quê ở mùi hương Đại Lại, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Hồ Quý Ly là cháu tứ đời của hồ nước Liêm (Hồ Liêm tự quê tỉnh nghệ an ra Thanh Hóa, được một viên quan đại thần bọn họ Lê dấn làm nhỏ nuôi). Ông là người có tài năng năng, lại sở hữu hai tín đồ cô là phi tần của vua trần Minh Tông với sinh được ba vị vua cho nhà Trần, nhờ vào vậy ông được vua è cổ trọng dụng. Ông đã sở hữu chức vụ cao nhất trong triều đình. Sau vụ một trong những quý tộc nhà Trần mưu thịt Hồ Quý Ly không thành (1399), năm 1400, ông phế truất vua Trần và lên có tác dụng vua, đổi quốc hiệu là Đại Ngu, lập ra nhà Hồ.

*
Ngay từ lúc còn là một trong những đại thần, quan trọng đặc biệt sau khi lên ngôi vua, hồ Quý Ly đã triển khai những cách tân trên nhiều nghành để củng cố vương triều vững mạnh, kháng quân xâm lược.

Bạn đang xem: Cải cách hồ quý ly

Về kinh tế tài chính tài chính, mon 4/1396, lần trước tiên trong lịch sử Việt Nam, hồ nước Quý Ly tiến hành cách tân tiền tệ bằng biện pháp phát hành chi phí giấy sửa chữa tiền đồng điện thoại tư vấn là “Thông bảo hội sao”, cứ 1 quan lại tiền đồng đổi đem 2 quan tiền giấy. Gồm có 7 loại: tờ 10 đồng vẽ rong biển, tờ 30 đồng vẽ sóng biển, tờ 1 chi phí vẽ mây, tờ 2 tiền vẽ rùa (quy), tờ 3 tiền vẽ lân, tờ 5 chi phí vẽ phượng, tờ 1 quan tiền vẽ long (long). Với mục tiêu phòng tránh chứng trạng làm chi phí giả, theo cuốn “Đại Việt sử ký kết toàn thư” có viết: ông đặt ra những phương án nghiêm ngặt để thực thi, “kẻ nào làm tiền mang thì bị tội chết, ruộng đất gia sản bị tịch thu; cấm hay tiền đồng, không được chứa tiền, tiêu vụng, tất cả thu không còn về kho ngao Trì ở kinh thành với trị sở những xứ; kẻ làm sao vi phạm cũng trở thành tội như kẻ có tác dụng tiền giả”.

Năm 1397, ông ban hành chính sách hạn điền. Từ bỏ đây, theo lao lý mới, chỉ các đại vương, chị hoặc em ruột nhà vua được quyền download ruộng không hạn chế, còn dân đen không được tải quá 10 mẫu. Những người có ruộng hết thời gian sử dụng định cần hiến cho nhà nước. Bên cạnh đó nếu ai tất cả tội hoặc mất chức thì được phép rước ruộng chuộc tội, chuộc lại chức. Quan lại lộ, tủ châu, huyện buộc phải đo đạc lập thành sổ sách chu đáo, giả dụ ruộng nào không tồn tại giấy khai báo thì lấy làm cho ruộng công. Hạn điền tấn công vào căn nguyên kinh tế, quyền uy chính trị của phong kiến quý tộc thời bấy giờ. Đến năm 1402, nhà Hồ định lại biểu thuế đinh, chỉ tiến công vào người có ruộng; người không tồn tại ruộng, con trẻ mồ côi, bầy bà góa không hẳn nộp. Thuế ruộng đất đánh theo phép lũy tiến, có tương đối nhiều ruộng đóng nhiều, không tồn tại ruộng thì chưa phải đóng.

Về chính trị, ông cải thiện hàng ngũ võ quan, thay thế sửa chữa dần những võ quan cao cấp do quý tộc tôn thất nhà Trần nắm giữ bằng mọi người không hẳn họ trần nhưng tài năng năng và thân cận cùng với mình. Ông thay đổi tên một trong những đơn vị hành thiết yếu cấp trấn và chế độ cụ thể, rõ ràng cách thao tác của bộ máy chính quyền các cấp. Năm 1397, hồ Quý Ly đổi trấn Thanh Hóa có tác dụng trấn Thanh Đô, Trấn Quốc Oai có tác dụng trấn Quảng Oai, thành phố lạng sơn phủ thành tỉnh lạng sơn trấn … và quy định: lộ coi phủ, bao phủ coi châu, châu coi huyện. Các việc hộ tịch, tiền thóc, kiện tụng đông đảo làm chung thành sổ sách của một lộ, đến cuối năm báo lên sảnh để triển khai bằng cứ nhưng khảo xét. Ông đặt lệ cử các quan sống triều đình về những lộ thăm hỏi tặng quà đời sống quần chúng. # và tìm hiểu tình hình làm việc của quan tiền lại nhằm thăng giỏi giáng chức. Trách nhiệm những cấp trực tiếp nhau từ trên xuống dưới, việc quản lý của triều đình nhờ đó mà thuận tiện hơn.

Về làng hội, ông ban hành chính sách giảm bớt nô tì được nuôi của những vương triều, quý tộc, quan lại. Năm 1401, bên Hồ lập phép hạn chế gia nô: chiếu theo phẩm cấp, những quan lại quý tộc chỉ được nuôi một số trong những gia nô tốt nhất định. Số vượt ra sung công. Mỗi gia nô thừa ra được bên nước đền rồng bù 5 quan liêu tiền. Kim chỉ nam cũng tiến công vào cả chũm và lực của phong loài kiến quý tộc nhưng mà cũng là cải cách nửa vời. Cũng chính vì về bản chất, chế độ hạn nô chưa nhằm mục tiêu vào mục tiêu giải phóng nông nô, nô tì, mà được tiến hành là do nhu cầu cần thiết có đặc thù thời đại, bắt đầu chỉ là sự đổi khác trên danh nghĩa, là sự biến đổi từ những nô tì riêng rẽ của cá nhân (t­ư nô) thành những nô tì công trong phòng nước (quan nô). Sát bên chính sách hạn nô, ông còn triển khai một số chính sách xã hội khác mang tính chất chất cải cách. Ví dụ như: trong thời điểm có nàn đói, bên Hồ lệnh cho các quan đi khám xét, bắt công ty giàu vượt thóc phải bán cho dân đói và tổ chức nơi chữa bệnh dịch cho dân.

Về văn hóa, giáo dục, ông cũng đã có không ít cải bí quyết lớn. Triều hồ quy định vấn đề mở trường học, để thể lệ thi cử và tổ chức kỳ thi. Tháng 8/1400, hồ Quý Ly đã tổ chức kỳ thi Thái học viên ở thành An Tôn (thành đơn vị Hồ), sẽ có đôi mươi người thi đỗ. Trong các số ấy có những danh nho như Nguyễn Trãi, giữ Thúc Kiệm, Lý Tử Vấn, Vũ Mộng Nguyên, Hoàng Hiếu, Nguyễn Mộng Tuân. Ông sẽ thi hành một loạt phương pháp tân: định lại phép thi cử, vứt thi ám tả cổ văn; đặt đề thi kinh nghĩa; thi thơ con đường luật; thi chiếu chế biểu cùng văn sách, ghê nghĩa. Đặc biệt ông đã cần sử dụng chữ Nôm dịch các sách kinh, truyện để dạy cho vua; làm cho sách “Minh Đạo” cùng bàn sách luận ngữ; nêu ra tứ điều ngờ vực về sách của Khổng Tử.

Về quân sự, ông tăng tốc củng vắt quân sự, quốc phòng nhằm bảo đảm đất nước từ siêu sớm. Ông cho ra đời 4 xưởng chế tạo vũ khí, thăm dò, nghiên cứu và phân tích các vùng đại dương hiểm yếu, củng thay lực lượng quân sự. Ông ra lệnh mở xưởng rèn đúc vũ khí, số chi phí đồng chiếm được khi gây ra tiền giấy dùng để đúc vũ khí ship hàng cho nền bình yên quốc phòng. Một đóng góp quan trọng đặc biệt của thời đơn vị Hồ là chế tạo ra một các loại súng new là súng thần cơ và tạo nên sự một các loại thuyền chiến bắt đầu gọi là thọ thuyền. Để tăng quân số, ông triển khai cho có tác dụng lại sổ đinh, các nhân khẩu từ 2 tuổi trở lên gần như ghi thương hiệu vào sổ bộ để nhà nước quản lý và cầm cố được thực số, cấm ẩn lậu nhân đinh. Nhờ triển khai biện pháp này, lúc sổ cỗ làm ngừng thì số tín đồ từ 15 mang lại 60 tuổi tăng hơn trước đây nhiều lần. Bởi vậy nhà nước tuyển thêm được không hề ít binh lính. Trước họa xâm lấn của địch, hồ nước Quý Ly đã công ty trương xây dựng hệ thống phòng bị kiên cố. Xây dừng thành Tây Đô (thành đơn vị Hồ), thành Đa Bang (Ba bởi vì - Hà Nội) và cả một khối hệ thống công trình phòng thủ gồm quy mô lớn, nhiều năm gần 400km, kéo từ núi Tản Viên men theo sông Đà, sông Hồng, sông Luộc, đến cửa sông Thái Bình. Rất có thể nói, đây là thời kỳ sản xuất được một công trình xây dựng phòng ngự tất cả quy mô phệ nhất. Điều này cho thấy tiềm năng nhân lực, thứ lực được kêu gọi cho công cuộc phòng giặc ngoại xâm của dân tộc bản địa ta siêu lớn.

Như vậy, trước chứng trạng suy yếu trong phòng Trần cùng cuộc khủng hoảng xã hội vào cuối thế kỷ XIV, hồ nước Quý Ly đã thực hiện cuộc cải cách khá toàn diện, có những cải tân tiến bộ, có mức giá trị thực tiễn như cải tân về văn hóa, giáo dục. Điều đó chứng tỏ ông là 1 trong những nhà cải cách có tài năng và là người yêu nước tha thiết. Những cải tân của ông ít nhiều đóng góp thêm phần cho sự cải tiến và phát triển kinh tế, văn hóa, làng mạc hội của dân tộc bản địa và nghành nghề quốc phòng của đất nước. Mặc dù nhiên, một số chính sách chưa triệt để (gia nô, nô tì không được giải phóng thân phận, chưa phù hợp với thực trạng thực tế. Tiếc nuối rằng, quá trình mới khởi đầu, giặc minh đang tiến công xâm lược. Thân năm 1407, cuộc kháng chiến của triều Hồ hoàn toàn bị giặc Minh dập tắt. Hồ nước Quý Ly bị chiến bại và bị bắt đúng như lời tướng mạo quốc hồ Nguyên Trừng nói với hồ Quý Ly : “không sợ tiến công giặc, chỉ sợ hãi không được lòng dân”.

Giới thiệu Hoạt động chăm môn, nghiệp vụ
Công tác trưng bày
Tin tức Trưng bày Trưng bày chuyên đề
Nghiên cứu vãn Khảo cổ họcẤn phẩm
Dự án BTLSQG Thông tin hữu dụng Hỗ trợ
Hồ Quý Ly (1336-1407) trước có tên là Lê Quý Ly, tự là Lý Nguyên. Theo gia phả họ Hồ, thánh sư của hồ nước Quý Ly là hồ Hưng Dật vốn người Chiết Giang (Trung Quốc), đời Hậu Hán thời Ngũ đại Thập quốc (năm 947-950), tương tự thời Dương Tam Kha của Việt Nam, sang làm cho Thái thú
Diễn Châu và định cư ở hương thơm Bào Đột, ni là thôn Quỳnh Lâm, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.

Ông tất cả hai bạn cô phần đông được vua trằn Minh Tông đem làm hiền thê và phần đa trở thành bà bầu hai vua công ty Trần, cho nên ông nhanh chóng được gửi vào làm quan vào triều đình công ty Trần.

*

Hoàng đế hồ Quý Ly (1336-1407)

Lê Quý Ly là 1 trong vị quan có rất nhiều công trạng bên dưới thời Trần. Kể từ năm 1371, vua è Dụ Tông phong đến Lê Quý Ly có tác dụng Trưởng cục chi hậu. Sau, vua trần Nghệ Tông gửi ông lên có tác dụng Khu mật đại sứ, lại gả em gái là công chúa Huy Ninh.

Ông là người có khá nhiều năng lực về thiết yếu trị, gớm tế, văn hóa. Thao tác làm việc trong thực trạng nhà Trần đã suy yếu rất độ, nước nhà nghiêng ngả, nhân dân cực khổ, ông không chịu nổi. Ông được cử giữ lại chức tối đa trong triều. Năm 1395 Thượng hoàng trằn Nghệ Tông chết, ông được cử làm cho Phụ chính Thái sư, tước Trung tuyên Vệ quốc Đại vương, vậy trọn quyền hành vào nước.

Lê Quý Ly tham dự vào chính sự nhà Trần khoảng 28 năm. Tiếp đến Lê Quý Ly bức vua nai lưng rời đô tự Thăng Long vào Thanh Hoá, đôi khi giết một loạt quần thần trung thành với đơn vị Trần. Tháng hai năm Canh Thìn (1400), Lê Quý Ly ép trằn Thiếu Đế phải nhường ngôi cho mình, mang niên hiệu là Thánh Nguyên, quốc hiệu là Đại Ngu. Ông lật sang họ Hồ, lập buộc phải nhà Hồ. Ông có tác dụng vua chưa được một năm, tiếp đến nhường ngôi cho bé thứ là hồ nước Hán yêu mến rồi làm Thái Thượng hoàng cùng coi việc nước.

Hồ Quý Ly là một nhà cách tân lớn trong lịch sử Việt Nam. Trong khoảng 35 năm cố kỉnh quyền chủ yếu ở triều Trần cùng triều Hồ, ông đã tiến hành một loạt những biện pháp cải tân về nhiều mặt, biến đổi chính sách cũ, đề ra chính sách mới. Những biện pháp đó nhằm xử lý cuộc khủng hoảng kinh tế - xã hội Đại Việt, thủ tiêu gần như yếu tố cat cứ của quý tộc bên Trần, thiết kế một công ty nước quân chủ chuyên chế tập trung vững mạnh. Những cải cách của ông tương đối toàn vẹn và có hệ thống nhất, bao hàm nhiều nghành nghề từ thiết yếu trị, quốc phòng đến kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục.

Về quân sự, hồ nước Quý Ly tra cứu cách kiểm soát và chấn chỉnh và tăng tốc quân đội, các loại bớt người yếu, bổ sung cập nhật những tín đồ khỏe mạnh, kể cả các sư tăng, bức tốc quân số và các lực lượng quân sự chiến lược địa phương, cho thi công một khiếp thành mới bằng đá bền vững ở An Tôn (Vĩnh Lộc, Thanh Hóa) là Tây Đô thường hotline là Thành bên Hồ. Công ty Hồ cũng chú ý cải tiến kỹ thuật quân sự. Hồ nước Nguyên Trừng (con trai cả hồ nước Quý Ly) đã sản xuất ra hồ hết khí tài mới: súng mập thần cơ, thuyền chiến Cổ thọ đi biển.

*

Cổng phía nam Thành công ty Hồ, thị xã Vĩnh Lộc, Thanh Hóa

Về chính trị, năm 1397, hồ Quý Ly đặt quy định về khối hệ thống quan lại địa phương, thống độc nhất vô nhị việc làm chủ từ trên xuống. Những chức an lấp sứ nghỉ ngơi lộ phải quản toàn cục các lộ, phủ, châu, huyện trong lộ mình, trong khi quản chung tổng thể các việc về hộ tịch, thuế khóa cùng kiện tụng. Lộ trực tiếp phụ trách trước trung ương, như thế tức là thắt chặt rộng về mặt chính trị và nâng cấp quyền lực trong phòng nước trung ương. Đó là 1 trong những cải cách đặc biệt quan trọng về mặt chính trị theo xu hướng trung ương tập quyền.

Xem thêm: ' thông dịch viên tiếng hàn quốc ngành phiên dịch: dễ tìm việc, thu nhập tốt

Về tài bao gồm - kinh tế, năm 1396, hồ nước Quý Ly mở màn cuộc cải tổ của mình về kinh tế tài chính với vấn đề phát hành chi phí giấy, call là “Thông bảo hội sao”, vứt hẳn việc dùng chi phí đồng đang lưu hành trong xóm hội. Tiền giấy có không ít loại, vẽ hình khác nhau: loại 10 đồng (vẽ hình rau củ tảo), 30 đồng, 1 tiền, 2 tiền, 3 tiền, 5 tiền với 1 quan lại (vẽ hình rồng). Đó là một cải tân táo bạo, không rất nhiều hủy bỏ đồng tiền cũ mà hơn nữa xóa đi một quan niệm cũ về chi phí tệ. áp dụng tiền giấy là một trong những hiện tượng trước đó chưa từng có trong lịch sử dân tộc nước ta trước đó.

Năm 1397, hồ Quý Ly đề ra phép hạn điền, tức là hạn chế việc sở hữu ruộng tư. Theo phép hạn điền, trừ chúa thượng và trưởng công chúa, còn toàn bộ mọi người, từ quý tộc cho đến thứ dân, các bị hạn chế số ruộng tư (tối nhiều 10 mẫu), cho phép lấy ruộng tư chuộc tội. Nhà nước tiến hành đo đạc lại ruộng đất, diện tích thừa cần sung công, tức là khôi phục chính sách sở hữu bên nước về ruộng đất. Đó là những cách tân tiến bộ đánh khỏe khoắn vào gia thế của tầng lớp quý tộc điền trang cùng địa chủ tứ hữu, tăng nguồn thu nhập sưu thuế đến nhà nước.

Một chính sách cải cách kinh tế quan trọng của nhà Hồ là việc đổi mới cơ chế thuế khóa. Nút thuế so với ruộng khu đất công xã xã khoảng 1/3 sản lượng. Đó là mức thuế nhẹ mà lại nông dân các làng xã rất có thể chịu được. Đối với ruộng đất tứ hữu, đơn vị Hồ đã tăng mức thuế từ bỏ 3 thăng/1 mẫu (thời Trần) lên 5 thăng/1 mẫu.

Cùng với chế độ thuế, phép hạn điền phần nào có ích cho những người nghèo ít ruộng, khía cạnh khác, chặn đứng xu thế cải tiến và phát triển tự nhiên của ruộng đất tư hữu.

Tiến thêm một bước, năm 1401, bên Hồ đã ban hành phép hạn nô, các quý tộc bị tinh giảm số nô tì, số thừa ra (những nô tì không có chúc thư 3 đời) bị sung công, bồi thường cho nhà 5 quan liêu một người. Các loại gia nô nên thích dấu hiệu vào trán. Phép hạn nô đang chuyển một số trong những lớn gia nô thành quan lại nô (nô tì công ty nước, bọn họ có biến hóa về thân phận, nhưng mà vẫn không được giải phóng). Với phép hạn điền, phép hạn nô về cơ bản đã làm suy sụp thế hệ quý tộc cũ đơn vị Trần và nền tài chính điền trang, tăng tốc thế lực kinh tế của nhà nước trung ương.

Về khía cạnh hành chính, hồ nước Quý Ly đổi các lộ xa có tác dụng trấn, để thêm các chức An che phó sứ, Trấn thủ phó sứ cùng các chức phó không giống ở những châu huyện. Ở những lộ thì đặt hồ hết chức quan to như Đô hộ, Đô thống, Thái thú quản cả việc quân sự và dân sự. Ông còn để chức Liêm phóng sứ tại mỗi lộ nhằm dò xét thực trạng quân dân.

Về mặt xã hội, hồ nước Quý Ly tùy chỉnh sở “Quản tế” (như ty y tế ngày nay) - một loại khám đa khoa công, trị bệnh bởi châm cứu; lập kho cung cấp thóc rẻ cho người nghèo. Vấn đề ông phát hành cân, thước, đấu, thưng nhằm thống nhất đo lường và thống kê cũng góp phần làm tăng thêm giá trị lộng lẫy của đời sống xã hội.

Về văn hóa truyền thống - giáo dục, hồ nước Quý Ly đã kiểm soát và chấn chỉnh lại Phật giáo và Nho giáo. Ông đã giảm bớt Phật giáo, Đạo giáo, đề cao Nho giáo tuy thế là nho giáo thực dụng, phòng giáo điều, kết phù hợp với tinh thần Pháp gia. Hồ Quý Ly đã cho vứt bỏ các tăng đạo bên dưới 50 tuổi, bắt bắt buộc hoàn tục, tổ chức sát hạch gớm giáo.

Hồ Quý Ly phản nghịch đối lối học tập sáo rỗng, nhắm mắt học tập vẹt tiếng nói của cổ nhân nhằm xét việc trước mắt. Năm Nhâm Thân (1392), hồ nước Quý Ly soạn sách “Minh Đạo” có 14 thiên đưa ra mọi kiến giải xác xứng đáng về Khổng Tử với những nghi hoặc có địa thế căn cứ về sách “Luận ngữ”, trong số những tác phẩm kinh khủng của nho giáo.

Hồ Quý Ly là vị vua Việt Nam trước tiên quyết định cần sử dụng chữ Nôm nhằm chấn hưng nền văn hóa truyền thống dân tộc, mang đến dịch các kinh, thư, thi. Chủ yếu ông đã dịch thiên “Vô dật” trong khiếp thư ra chữ thời xưa để dạy dỗ vua và hoàng tử, hậu phi, con cái nhà quan, cung nữ; biên soạn sách Thi nghĩa (giải mê say Kinh thi) bằng văn bản Nôm; có tác dụng thơ Nôm.

Hồ Quý Ly rất suy xét việc cải cách, nâng cấp tính tác dụng và thực tiễn của giáo dục, thi cử. Mở rộng hệ thống giáo dục ở địa phương, đặt các học quan, cấp cho học điền. Ông còn suy nghĩ việc được mở thêm trường học ở những lộ bao phủ Sơn Nam, ghê Bắc, Hải Đông cùng định lại phép thi cho bao gồm quy củ. Từ thời điểm năm 1383, ông đã đến lập một tủ sách trên núi Lạn Kha và sử dụng Trần Tôn có tác dụng viện trưởng để dạy học trò. Ông cũng là người thứ nhất trong kế hoạch sử đề ra cấp thi hương (từ năm 1396). Ngay sau thời điểm lên ngôi, ông mở khoa thi Hội (Thái học sinh) rước đỗ đôi mươi người, trong số đó có Nguyễn Trãi. Quy chế và câu chữ khoa cử cũng được cải tổ. Ấn định phép thi 4 trường, vứt ám tả cổ văn vậy vào ghê nghĩa. Năm 1397, ông mang đến mở ngôi trường ở những châu, che ở vùng khu đất Bắc bộ, gồm quan giáo thụ trông coi, đôn đốc câu hỏi học. Năm 1404, hồ nước Quý Ly lại đặt thêm kỳ thi viết chữ với thi toán.

Về quốc phòng: trước việc lăm le xâm lược ở trong nhà Minh, hồ nước Quý Ly tích cực chấn chỉnh quân đội, xây thành, đóng góp thuyền chiến, v.v... Để có khá nhiều quân, hồ nước Quý Ly lập ra hộ tịch bắt mọi người cứ 2 tuổi trở lên nên kê khai ai ẩn náu phải phạt. Hộ tịch làm xong, số bạn từ 15 tuổi cho 60 hơn gấp mấy lần trước. Quân số do vậy tăng thêm nhiều.

Hồ Quý Ly quan trọng đặc biệt chú trọng luyện tập thủy binh để giữ mặt sông phương diện biển. Ông cho đóng những chiến thuyền lớn trên lát ván để vận tải dễ dàng, vùng dưới cho người chèo phòng rất lợi hại. Ở các cửa bể và phần đa nơi xung yếu trên các sông lớn, ông đến đóng cọc, hình thành phần đa trận địa phục kích quy mô.

Về biên chế quân đội, hồ nước Quý Ly phân loại Nam Bắc bao gồm 12 vệ, Đông Tây phân ra 8 vệ. Mỗi vệ tất cả 18 đội, từng đội có 18 người. Đại quân bao gồm 30 đội, trung quân đôi mươi đội, từng doanh tất cả 15 đội, từng đoàn tất cả 10 đội. Hình như còn 5 nhóm cấm vệ quân. Toàn bộ do một Đại tướng thống lĩnh.

*

Tượng hoàng đế Hồ Quý Ly tận nơi thờ chúng ta Hồ làng Quỳnh Đôi, Quỳnh Lưu, Nghệ An

Hồ Quý Ly là một con fan hành động, có tầm nhìn, năng lực và sự quyết đoán. Đề ra đa số biện pháp cách tân và lật đổ triều Trần, ông muốn giải quyết và xử lý cuộc phệ hoảng kinh tế tài chính - thôn hội Đại Việt cuối thời đơn vị Trần, tìm thấy lối thoát, phát hành một nhà nước siêng chế tập quyền vững mạnh dạn có xu thế Pháp gia.

Nhìn chung, những cách tân của hồ Quý Ly có tương đối nhiều điểm tích cực, tiến bộ, mang ý nghĩa dân tộc, quan trọng đặc biệt trong nghành văn hóa - giáo dục, với mong ước xây dựng một nước nước ta cường thịnh, tư tưởng đổi mới của ông cũng tương đối đáng trân trọng song những cải cách của ông chưa đem đến những kết quả đáng kể. Tuy vậy, hồ Quý Ly xứng đáng có một vị trí quan trọng trong lịch sử dân tộc của quần chúng. # Việt Nam.

Lê Khiêm (tổng hợp)

- Phạm Ái Phương, “Nhìn lại thừa trình phân tích về hồ nước Quý Ly cùng với cuộc cách tân cuối gắng kỷ XIV – thời điểm đầu thế kỷ XV”, NCLS, 1990, Số 6 (253), tr. 37-47.

Bài viết liên quan